زردی در نوزادان یکی از مشکلات شایعی است که اغلب جای نگرانی در مورد آن وجود ندارد. معمولا زردی در قسمتهایی مانند پوست و سفیدی چشم دیده میشود. بیش از ۵۰ درصد از نوزادان با چنین شرایطی به دنیا میآیند.
زردی در نوزادان نارس، بسیار شایعتر از نوزادان دیگر است و همچنین در پسران بیش از دختران مشاهده شده است. در موارد بسیار نادر اگر به زردی نوزادان توجه نشود و درمانی صورت نگیرد، منجر به مشکلات مغزی و گاهی مرگ میشود. در ادامه مقاله هر آن چیز که لازم است در خصوص زردی بدانید برای شما آوردهایم.
زردی بر اثر بیلیروبین زیاد در بدن به وجود میآید. بیلیروبین بهدلیل تجزیه گلبولهای قرمز در بدن تولید میشود. در اغلب مواقع گلبولهای قرمز تجزیه شده، بیلیروبین را در کبد ایجاد کرده و سپس از مدفوع خارج میشود.
قبل از تولد نوزاد، هموگلوبین به شکل دیگری در بدن او وجود دارد. پس از تولد هموگلوبین قدیمی بهسرعت تجزیه میشود، سرعت این فرایند بیشتر از حد طبیعیست که باید توسط کبد از طریق جریان خون برای دفع به روده فرستاده شود.
در این مواقع کبد بهطور کامل، تکامل نیافته است و نمیتواند به همان سرعتی که بیلیروبین تولید میشود، از بین برود، در نهایت منجر به هیپربیلیروبینمی (بیلیروبین بیش از حد) میشود. در برخی موارد زردی در نوزادان نشان از مشکلات جدی است که در ادامه ذکر خواهیم کرد:
نوزادان نارس کبد تکامل یافتهای ندارند و روده آنها کمتر از حالت طبیعی کار میکند، به همین جهت بیلیروبین آهسته دفع میشود.
اگر شیر مادر مواد مغذی و مورد نیاز کودک را نداشته باشد و کالری مورد نیاز را دریافت نکند، بدن او دچار کمبود آب و در نهایت منجر به زردی در نوزاد خواهد شد.
هنگامی که نوزاد و مادر گروه خونی متفاوتی دارند، آنتی بادی مادر از جفت عبور میکند و به گلبول قرمز جنین حمله خواهد کرد که باعث تجزیه سریع گلبولهای قرمز و در نهایت زردی خواهد شد.
این فرایند میتواند گلبولهای قرمز در بدن نوزاد را بهسرعت تجزیه کند و در نهایت سطح بیلیروبین بسیار بیشتر شود.
شایعترین و مهمترین نشانهای از زردی که میتوان در نوزاد مشاهده کرد، زردی در پوست و در قسمت سفیدی چشم است. زردی ابتدا از سر شروع میشود و سپس به سینه، معده، دست و پا گسترش پیدا میکند. بهطور کلی علائم زردی شامل موارد زیر است:
پزشکان توصیه میکنند قبل از اینکه مادر و نوزاد پس از زایمان از بیمارستان مرخص شود، زمانی که بیلیروبین در بالاترین میزان خود قرار دارد، آزمایش گرفته شود و در صورت وجود زردی، درمانی مناسب برای نوزاد انجام گیرد.
پزشکان در اغلب مواقع از ظاهر نوزاد متوجه شدت زردی خواهند شد، اما برای اندازهگیری دقیق بیلیروبین در خون باید آزمایش خون گرفته شود یا بهوسیله دستگاهی مخصوص از طریق نوری که وارد پوست میشود، میزان بیلیروبین اندازهگیری شود. اگر زردی نوزاد بیش از دو هفته ادامه داشته باشد، پزشکان ممکن است آزمایشاتی بیشتری انجام دهند.
در نوزادانی که بهطور منظم از شیر مادر خود تغذیه میکنند و وزن گیری خوبی دارند، چنین شرایطی طبیعیست و نوزاد پس از مدتی بهبود خواهد یافت.
همانطور که گفته شد زردی در نوزادان طبیعی است و مشکلی را در اغلب مواقع ایجاد نمیکند. معمولا زردی نوزادان طی دو هفته، بدون درمان خاصی بهبود مییابد. اگر نوزاد زردی شدید داشته باشد، والدین برای پایین آوردن سطح بیلیروبین باید به بیمارستان مراجعه کنند تا درمانهای موثری برای آن انجام گیرد:
در این نوع درمان با استفاده از اشعه نور، درمان را شروع میکنند، نوزاد در زیر یک چراغ مخصوص قرار میگیرد و طی فرایندی که انجام میشود، نوزاد دفع بیلیروبین را انجام میدهد.
این نوع درمان هنگامی انجام میشود که نور درمانی در نوزاد موثر واقع نشود، در این درمان خون نوزاد جایگزین میشود.
در مواردی ممکن است انتقال ایمونوگلوبین وجود داشته باشد، در واقع این پروتئین کمک میکند که سطح آنتی بادی مادر در خون نوزاد کاهش یابد.
اگر زردی بهغیر از عوامل ذکر شده ایجاد شده باشد، ممکن است درمانهای دارویی دیگر یا جراحی برای نوزاد انجام شود.
شرایطیست که منجر به افزایش بیلیروبین در مغز میشود. نوزادانی که دچار این بیماری میشوند با عارضههایی همچون موارد زیر روبهرو خواهند شد:
اگر درمان فورا انجام گیرد، از ایجاد چنین عارضههایی جلوگیری خواهد شد.
یک سندروم کشنده است که اگر انسفالوپاتی ایجاد شود، این مورد نیز ایجاد خواهد شد.
عوارض دیگر نادر آن میتواند منجر به ناشنوایی و فلج مغزی در نوزادان شود.
بهترین راهی که میتوان برای جلوگیری از زردی در نوزادن در نظر گرفت، تغذیه درست و صحیح است. در هفتههای ابتدایی باید نوزادان در روز، ۸ تا ۱۲ بار در روز از شیر مادر خود تغذیه کنند، هر دو ساعت یکبار باید به نوزادان شیر داده شود.
نظرات کاربران