تهران - میدان ونک خیابان صانعی پلاک 50 طبقه 4 واحد 14
  • تلفن تماس 88662603-88888891(021)

  • آدرس ایمیل

تالاسمی‌ در کودکان همراه با علائم و درمان

تالاسمی در کودکان

تالاسمی در کودکان نوعی اختلال ارثی است که از ژن‌های والدین به فرزندان منتقل می‌شود. از آنجایی که چنین مشکلی ژنتیکی است، هیچ راهکار مشخصی برای پیشگیری از آن وجود ندارد.

این بیماری یک اختلال خونی ارثی است که باعث می‌شود بدن هموگلوبین کمتری تولید کند. پروتئین در گلبول‌های قرمز خون کمک می‌کند که اکسیژن از ریه به تمام قسمت‌های بدن منتقل شود.

هموگلوبین از چهار قسمت تشکیل شده است؛ دو پروتئین آلفا و دو پروتئین بتا. تالاسمی می‌تواند یک یا چند ژن تولیدکننده این پروتئین‌ها را تحت تاثیر قرار دهد.

شدت بیماری در کودکان بستگی به نوع آن دارد. کودکان مبتلا به تالاسمی ماژور در طی زندگی خود نیاز به درمان مداوم و تزریق خون دارند.

علاوه بر این آنها برای رفع آهن اضافی که از طریق تزریق، در خون انباشته می‌شود، نیاز به درمان مداوم خواهد بود.

نوع خفیف‌تر از جمله اینترمدیا و مینور به درمان کمتر تهاجمی نیاز است یا گاهی برخی از افراد نیازی به درمان ندارند.

همه افراد چهار ژن آلفا و دو ژن بتا دارند که تولید هموگلوبین را کنترل می‌کنند. سه نوع اصلی از این بیماری وجود دارد که بر اساس شدت علائم و نقص ژنتیکی ایجاد شده بیماری طبقه‌بندی خواهد شد.

آشنایی با انواع تالاسمی‌ در کودکان

در ادامه در خصوص انواع این بیماری توضیح خواهیم داد:

تالاسمی مینور

کودکان مبتلا به به این نوع دارای دو ژن آلفا یا یک ژن آلفا و یک ژن بتا از بین رفته یا آسیب‌دیده هستند.

در واقع آنهایی که به عنوان ناقلان خاموش هستند یک ژن آلفای از دست رفته یا آسیب دیده دارند. این دسته از کودکان علائمی را تجربه نمی‌کنند (به جز کم خونی خفیف در برخی از موارد مینور) و نیازی به درمان نیست.

تالاسمی اینترمدیا

در کودکان مبتلا به این نوع، یک یا هر دو ژن بتا عملکرد نادرستی دارند. این دسته از بیماران کم خونی خفیف تا شدیدی دارند و ممکن است در اوایل کودکی یا اواخر زندگی تشخیص داده شود.

افراد مبتلا به این بیماری ممکن است در زمان بارداری زمانی که بسیار بیمار هستند نیاز به تزریق خون داشته باشند.

تالاسمی ماژور

کودکان مبتلا به نوع ماژور به مراقبت‌های پزشکی مداوم، از جمله تزریق خون برای کاهش کم خونی شدید و درمان کیلاسیون برای حذف آهن زیاد در خون نیاز دارند. 

علائم تالاسمی در کودکان

دو زیر گروه از نوع ماژور وجود دارد که این موارد به شرح زیر است:

آلفا تالاسمی ماژور

نادرترین و جدی‌ترین انواع این بیماری در کودکان به چنین شکلی است:

  • هر چهار ژن آلفا وجود ندارد.
  • در صورت عدم درمان، منجر به سقط جنین یا مرگ نوزاد طی مدت کوتاهی پس از تولد می‌شود.
  • اگر این بیماری در مراحل اول بارداری شناخته شود، ممکن است با تزریق خون در رحم مادر درمان شود.
  • نوزادانی که با وجود ابتلا به این بیماری زنده می‌مانند، نیاز به انتقال خون یا پیوند سلول‌های بنیادی و مراقبت‌های پزشکی متعددی دارند.

بتا تالاسمی ماژور

  • هیچ یک از ژن‌های بتا عملکرد درستی ندارند.
  • علائم ناشی از این بیماری، به عنوان کم خونی شدید در کودکان است.
  • بیمار هر ماه نیاز به دریافت خون دارد.

همچنین به دلیل تجمع آهن که به دلیل تزریق مکرر در خون بدن انباشته می‌شود، نیاز به درمان کیلاسیون است.

انواع دیگر این بیماری در کودکان

بتا تالاسمی هموگلوبین E 

این نوع بیشتر در کودکان آسیای جنوب شرقی مشاهده می‌شود که ناشی از دو نقص ژنتیکی جداگانه است.

آلفا تالاسمی هموگلوبین H 

این نوع از تلاسمی‌ در کودکان جنوب چین و آسیای جنوب شرقی بسیار شایع است.

تالاسمی‌ در کودکان چه علائمی‌ دارد؟

علائم بیماری به شدت بیماری فرد و نوع درمانی که به کار رفته است، بستگی دارد. هر کودکی ممکن است علائم متفاوتی را تجربه کند. به‌طور کلی کودکان مبتلا به این بیماری علائم خاصی را تجربه نمی‌کنند.

تالاسمی در کودکان وابسته به انتقال خون

علائم اولیه کم خونی در طی نوزادی، قبل از تشخیص، علائم کم خونی شدید مشاهده می‌شود. پس از تشخیص در طی دوران کودکی یا بزرگسالی علائم تالاسمی به دلیل انتقال خون، آهن اضافی به دلیل تزریق خون مکرر به بیماران، تجمع پیدا می‌کند.

معمولا بیمارانی که مبتلا هستند و به‌طور منظم خون دریافت می‌کنند، کم خونی شدید را تجربه نمی‌کنند.

در صورت عدم تزریق، ممکن است دچار مشکلات تهدیدکننده ناشی از کم خونی شدید شوند. از علائم آهن اضافی در خون می‌توان به چنین مواردی اشاره کرد:

  • خستگی مزمن
  • بیماری کبد
  • درد شکم
  • مشکلات قلبی
  • احساس درد مفاصل
درمان تالاسمی در کودکان

تالاسمی در کودکان بدون وابستگی به انتقال خون

شایع‌ترین علائمی‌ که ناشی از تالاسمی بدون انتقال خون در افراد وجود دارد ناشی از کم خونی است:

  • رنگ پریدگی پوست صورت، لب‌ها، دست یا زیر پلک‌ها
  • افزایش احتمال خطر شکستگی استخوان
  • افزایش ضربان قلب یا تاکی کاردی
  • رشد بیش از حد استخوان یا تغییر شکل استخوان
  • تنگی نفس و مشکل هنگام نفس کشیدن
  • روند کند رشد
  • کمبود انرژی
  • تحریک پذیری
  • سردرد
  • سرگیجه به ویژه هنگام ایستادن

علت ایجاد تالاسمی در کودکان چیست

این بیماری در اثر ناهنجاری یا جهش در DNA سلول‌های مرتبط در تولید هموگلوبین ایجاد می‌شود. کودکان آن را از والدین خود به ارث می‌برند.

زمانی که یکی از والدین ناقل باشند، کودک ممکن است به نوعی به این بیماری مبتلا شود که به عنوان تالاسمی مینور شناخته می‌شود.

زمانی که والدین هر دو ناقل این بیماری باشند، احتمال بیشتری وجود دارد که فرزندان آنها شکل جدی‌تری از این بیماری را به ارث ببرند.

نحوه تشخیص در کودکان چگونه است؟

پس از انجام آزمایشاتی نوع تالاسمی‌ کودک تشخیص داده می‌شود. این آزمایش‌ها شامل موارد زیر است:

  • شمارش کامل خون برای اندازه گیری تعداد گلبول‌های قرمز خون و غلظت هموگلوبین آنها و همچنین بسیاری از ویژگی‌های دیگر گلبول قرمز
  • الکتروفورز هموگلوبین
  • آزمایشات ژنتیک برای شناسایی نقص ژنتیکی خاص که منجر به این بیماری می‌شود.

پس از انجام چنین آزمایش‌هایی، پزشک بهترین گزینه‌های درمانی را برای بیمار در نظر خواهد گرفت.

درمان در کودکان

درمان نیاز به کمک چندین متخصص است، متخصصان هماتولوژی و پزشک انتقال خون و همچنین متخصصان قلب، غدد درون ریز و….

درمان در کودکان به شدت اختلالات بستگی دارد. اگر فرزند شما تالاسمی وابسته به انتقال خون داشته باشد، به مراقبت‌های پزشکی مداوم نیاز دارد که ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • انتقال خون از اهداکنندگان می‌تواند کم خونی را کاهش دهد. اینکه چه مدت یکبار تزریق خون ضروری است، به نوع آن در کودکان بستگی دارد.
  • از آنجایی که تزریق خون خطر تجمع آهن را به همراه دارد، در صورت عدم کنترل منجر به آسیب به اندام شود.
  • درمان کیلاسیون آهن که طی این روش میزان آهن در بدن کاهش می‌یابد و از ایجاد بار اضافه آهن جلوگیری کرده و این عارضه را درمان می‌کند.
  • پیوند سلول‌های بنیادی خون‌ساز با هدف جایگزینی ژن هموگلوبین معیوب. متاسفانه این راهکار ممکن است برای همه افراد کارساز نباشد.

مطالب مرتبط

نظرات کاربران