علل و درمان ادرار سوختگی یا دیاپر راش

ادرار سوختگی یا دیاپر راش از شایع‌ترین مشکلات پوستی در بین نوزادان است. در حقیقت رطوبتی که در ناحیه پوشک ایجاد می‌شود، زمینه را برای رشد باکتری فراهم می‌کند.

راهکارهای درمانی متفاوتی برای درمان این عارضه وجود دارد، اما بهترین روش، پیشگیری است که باید برای کودک خود در نظر داشته باشید.

ادرار سوختگی می‌تواند پوست نوزاد را زخمی، قرمز، پوسته پوسته و حساس کند. در اغلب مواقع با تعویض پوشک می‌توانید مشکلات ایجاد شده را برطرف کنید.

ادرار سوختگی چه علائمی‌ دارد؟

دیاپر راش یا ادرار سوختگی با چنین علائمی مشخص می‌شود:

سوختگی با قرمز و حساس شدن پوست در ناحیه پوشک، باسن، ران‌ها و اندام تناسلی مشخص می‌شود.
ممکن است متوجه تغییرات رفتاری کودک خود شوید؛ رفتارهای او ناراحت‌کننده به نظر می‌رسد، به خصوص زمانی که می‌خواهید پوشک او را عوض کنید. در واقع زمانی که ناحیه پوشک را می‌شورید یا لمس می‌کنید، گریه می‌کند.

زمانی که باید به پزشک مراجعه کنید

اگر پوست کودک شما پس از چند روز مراقبت و درمان‌های خانگی بهبود نیافت، حتما به پزشک مراجعه کنید. گاهی اوقات ادرار سوختگی نیاز به درمان با تجویز دارو دارد.

به طور کلی توصیه می‌شود در این مواقع به پزشک مراجعه کنید:

شدید یا غیرعادی است.
با وجود راهکارهای درمانی خانگی، بدتر می‌شود.
همراه با خونریزی، خارش یا ترشح است.
ادرار یا اجابت مزاج باعث سوزش و درد می‌شود.
همراه با تب است.

علت ادرار سوختگی چیست

ادرار سوختگی می‌تواند به دلایل مختلفی در کودکان رخ دهد که این موارد به شرح زیر است:

ایجاد حساسیت یا سوزش ناشی مدفوع و ادرار

قرار گرفتن طولانی مدت در معرض ادرار یا مدفوع می‌تواند پوست حساس کودک شما را تحریک کند.

اگر کودکتان مدفوع مکرر یا اسهال داشته باشد، ممکن است بیشتر در معرض ادرار سوختگی یا حساسیت پوستی ناشی از پوشک قرار گیرد، زیرا مدفوع بیشتر از ادرار تحریک‌کننده است.

سایش

پوشک‌های تنگ یا لباس‌هایی که به پوست مالیده می‌شوند، ممکن است باعث ایجاد سوختگی یا حساسیت پوستی شوند.

تحریک ناشی از محصول جدید

پوست کودک شما ممکن است به دستمال مرطوب، مواد شوینده، سفیدکننده یا نرم‌ننده پارچه و… حساسیت داشته باشد و واکنش نشان دهد.

از دیگر مواردی که می‌تواند باعث ایجاد حساسیت شود، می‌توان به مواردی مانند لوسیون‌ها، پودرها و روغن کودک اشاره کرد.

عفونت باکتریایی یا قارچی

زمانی که عفونت ساده پوستی شروع می‌شود، ممکن است به قسمت‌های اطراف نیز سرایت کند. قسمتی که با پوشک پوشانده می‌شود، مانند باسن، ران و اندام تناسلی بسیار آسیب پذیرند؛ زیرا این ناحیه گرم و مرطوب است و بستری برای رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها ایجاد می‌کند.

معرفی غذاهای جدید

همانطور که نوزادان شروع به خوردن غذاهای جامد می‌کنند، مدفوع آنها نیز تغییر خواهد کرد. چنین شرایطی می‌تواند ادرار سوختگی یا مشکلات پوستی را افزایش دهد.

تغییر در رژیم غذایی کودک دفعات مدفوع را افزایش می‌دهد که می‌تواند منجر به حساسیت پوستی ناشی از استفاده با پوشک شود.

اگر کودک شما با شیر مادر تغذیه می‌کند، ممکن است به دلیل تغذیه‌ای که مادر داشته است، ادرار سوختگی رخ دهد.

حساسیت پوست

نوزادان مبتلا به بیماری‌های پوستی مانند درماتیت آتوپیک یا اگزما ممکن است بیشتر در معرض سوختگی پوست ناشی از استفاده از پوشک باشند.

با این حال باید بدانید حساسیت پوستی در کودکان، در قسمتی غیر از پوشک دیده می‌شود.

استفاده از آنتی بیوتیک‌ها

آنتی بیوتیک‌ها، باکتری‌ها را از بین می‌برند. زمانی که کودک آنتی بیوتیک مصرف می‌کند، باکتری‌هایی که رشد قارچ را کنترل می‌کنند، کاهش می‌یابد.

در نهایت به دلیل عفونت قارچی، سوختگی ناشی از استفاده از پوشک ایجاد خواهد شد. مصرف آنتی بیوتیک خطر ابتلا به اسهال را افزایش می‌دهد.

نوزادانی که در حال تغذیه با شیر مادر هستند و مادرانشان آنتی بیوتیک مصرف می‌کنند نیز در معرض ادرار سوختگی قرار می‌گیرند.

چگونه می‌توان از ادرار سوختگی در کودکان جلوگیری کرد؟

بهترین راه جلوگیری از ادرار سوختگی کودک، تمیز و خشک نگه داشتن ناحیه پوشک است. چند راهکار ساده می‌تواند به کاهش احتمال ایجاد مشکلات پوستی ناشی از استفاده از پوشک کمک کند که این موارد به شرح زیر است:

پوشک‌های خیس یا کثیف را به سرعت عوض کنید.
پس از هر بار تعویض پوشک، کودک خود را با آب گرم بشویید. از دستمال مرطوب معطر یا الکل مصرف نکنید. اگر مایل به استفاده از صابون هستید، نوع ملایم و بدون عطر را استفاده کنید.
پوست خود را با حوله تمیز خشک کنید یا اجازه دهید توسط هوا خشک شود.
پوشک را بیش از حد سفت نکنید، پوشک‌های تنگ از جریان هوا در ناحیه پوشک جلوگیری می‌کند.
به‌طور منظم از پماد استفاده کنید. اگر کودک شما در اغلب مواقع دچار مشکلات پوستی می‌شود، در هر بار تعویض پوشک، از یک پماد استفاده کنید.
پس از تعویض پوشک، دست‌های خود را خوب بشویید. شستن دست‌ها از انتقال باکتری یا قارچ به سایر قسمت‌های بدن کودک به شما یا سایر کودکان جلوگیری می‌کند.

ادرار سوختگی چه درمانی دارد؟

بهترین درمان برای ادرار سوختگی این است که پوست کودک را تا حد امکان تمیز و خشک نگه دارید. اگر سوختگی ناشی از پوشک با وجود راهکار درمانی ادامه پیدا کرد، پزشک ممکن موارد زیر را تجویز کند:

یک کرم هیدروکورتیزون ملایم
یک ضد قارچ، در صورت عفونت قارچی
آنتی بیوتیک‌های موضعی یا خوراکی اگر کودک شما عفونت باکتریایی دارد.

تنها در صورتی از کرم‌ها یا پمادهای حاوی استروئید استفاده کنید که پزشک جراح اطفال یا متخصص پوست آنها را توصیه کرده باشد. استروئیدهای قوی یا استفاده مکرر از آنها می‌تواند منجر به مشکلات بیشتری شود.

ادرار سوختگی معمولا به چند روز برای روند بهبودی نیاز دارد؛ اما امکان عود این بیماری وجود خواهد داشت.

راهکارهای خانگی برای رفع ادرار سوختگی در کودکان

به طور کلی دیاپر راش یا ادرار سوختگی را به راحتی می‌توان با راهکارهای خانگی کنترل و درمان کرد که این موارد به شرح زیر است:

تمیز و خشک نگهداشتن پوشک

بهترین راهکار برای تمیز و خشک نگهداشتن پوشک کودک، تعویض پوشک بلافاصله پس از خیس شدن یا کثیف شدن است. در صورتی که ادرار سوختگی بهتر نشد، حتی باید طی شبانه روز مراقب پوشک خود باشید و در صورت نیاز تعویض کنید.

پس از اینکه پوست را خشک و تمیز کردید، از کرم یا پماد استفاده کنید. برخی از محصولات مانند زینک اکساید به خوبی از پوست در برابر رطوبت محافظت می‌کند.

سعی نکنید در تعویض پوشک بعدی این لایه را به طور کامل پاک کنید؛ زیرا به پوست آسیب بیشتری وارد می‌شود. اگر می‌خواهید پاک کنید، از روغن مخصوص کودکان همراه با پنبه برای پاک کردن استفاده کنید.

افزایش جریان هوا

برای کمک به رفع مشکلات پوستی هر کاری باید انجام دهید تا امکان رد و بدل شدن هوا به قسمت‌های سوختگی وجود داشته باشد. به این نکات دقت داشته باشید:

به کودک این امکان را بدهید که مدت کوتاهی بدون پوشک و بدون پماد باشد، به طور مثال سه بار در روز و هر بار به مدت ۱۰ دقیقه هنگام چرت زدن می‌تواند زمان مناسبی باشد.

از شلوارهای پلاستیکی که امکان رد و بدل هوا با پوشک وجود ندارد، خودداری کنید.

تا زمانی که ادرار سوختگی از بین برود، از پوشک‌هایی بزرگ‌تر از سایز کودک استفاده کنید.

استفاده از کرم، پماد و لوسیون

داروهای مختلفی برای ادرار سوختگی بدون نسخه می‌توانید برای کودک خود تهیه کنید. زینک اکساید از محصولاتی برای رفع دیاپر راش است. معمولا در طی روز برای تسکین و محافظت از پوست، روی قسمت آسیب دیده استفاده می‌شود.

کرم‌ها یا پمادها کمتر از لوسیون‌ها تحریک کننده هستند؛ اما با این حال استفاده از پماد مانع از رد و بدل شدن هوا به قسمت آسیب دیده می‌شود.

استفاده از کرم روی پوست خشک می‌شود و مانعی برای رسیدن هوا ایجاد نمی‌کند. به طور کلی با مشورت پزشک بهترین دارویی را استفاده کنید که برای کودک شما مشکلی ایجاد نکند.